60 คำสั่ง Linux ที่จะทำให้คุณไม่ต้องกลัวตกงานในยุค AI

คำสั่ง Linux สำหรับผู้ดูแลระบบ

ทำไม “คำสั่ง Linux” ถึงสำคัญในยุค AI

ในยุคที่ AI และ Automation เข้ามาแทนที่แรงงานในหลายอาชีพ การมีทักษะด้าน Linux System Administration คือเครื่องรับประกันความอยู่รอดในสายงานไอที หนึ่งในทักษะที่ขาดไม่ได้เลยคือ การใช้คำสั่ง Linux อย่างชำนาญ ซึ่งสามารถช่วยให้คุณดูแลระบบ ปรับแต่งเซิร์ฟเวอร์ และจัดการความปลอดภัยของระบบได้อย่างมืออาชีพ

บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักกับ 60 คำสั่ง Linux ที่จำเป็นที่สุด พร้อมตัวอย่างการใช้งานจริง เพื่อให้คุณเริ่มต้นได้อย่างมั่นใจ

หมวดที่ 1: คำสั่งพื้นฐานที่ควรรู้ก่อนใคร

pwd – แสดงตำแหน่ง Directory ปัจจุบัน
ls – แสดงรายการไฟล์และโฟลเดอร์
cd – เปลี่ยนโฟลเดอร์
touch – สร้างไฟล์เปล่า
mkdir – สร้างโฟลเดอร์ใหม่
rm – ลบไฟล์/โฟลเดอร์
cp – คัดลอกไฟล์
mv – ย้าย/เปลี่ยนชื่อไฟล์
cat – แสดงเนื้อหาไฟล์
nano – แก้ไขไฟล์ข้อความใน Terminal

ตัวอย่างการใช้:

sudo mkdir myproject  
cd myproject  
touch index.html  
nano index.html

หมวดที่ 2: คำสั่งสำหรับจัดการสิทธิ์และผู้ใช้งาน

chmod – เปลี่ยนสิทธิ์ไฟล์
chown – เปลี่ยนเจ้าของไฟล์
useradd – เพิ่มผู้ใช้ใหม่
passwd – เปลี่ยนรหัสผ่าน
usermod – แก้ไขข้อมูลผู้ใช้
groupadd – เพิ่มกลุ่ม
groups – ตรวจสอบกลุ่มของผู้ใช้
id – ดู UID และ GID
whoami – ตรวจสอบชื่อผู้ใช้
su – สลับผู้ใช้งาน

หมวดที่ 3: คำสั่งตรวจสอบระบบ

top – ตรวจสอบการใช้ CPU และ RAM
htop – (ต้องติดตั้งเพิ่ม) เวอร์ชันที่ใช้ง่ายกว่า top
df -h – ตรวจสอบพื้นที่ฮาร์ดดิสก์
du -sh – ตรวจสอบขนาดโฟลเดอร์
free -h – ตรวจสอบ RAM
uptime – ตรวจสอบเวลาทำงานของเครื่อง
ps aux – ตรวจสอบ Process ทั้งหมด
kill – หยุด Process
hostname – ตรวจสอบชื่อเครื่อง
uname -a – ตรวจสอบข้อมูลระบบ

หมวดที่ 4: คำสั่งจัดการไฟล์และการค้นหา

find – ค้นหาไฟล์ตามเงื่อนไข
locate – ค้นหาไฟล์แบบเร็ว
grep – ค้นหาข้อความในไฟล์
tar – แพ็ก/แตกไฟล์ .tar
zip / unzip – บีบอัดและแตกไฟล์
rsync – ซิงค์ไฟล์ระหว่างระบบ
scp – คัดลอกไฟล์ผ่าน SSH
wget – ดาวน์โหลดไฟล์จากอินเทอร์เน็ต
curl – ดึงข้อมูลจากเว็บ
stat – แสดงข้อมูลไฟล์แบบละเอียด

หมวดที่ 5: คำสั่งระบบเครือข่าย

ping – ตรวจสอบการเชื่อมต่อ
ifconfig – ดู IP (ระบบเก่า)
ip a – ดู IP (ระบบใหม่)
netstat – ตรวจสอบพอร์ต
ss – ตรวจสอบ socket
traceroute – ดูเส้นทางเชื่อมต่อ
nslookup – ตรวจสอบ DNS
dig – ตรวจสอบโดเมน
nmap – สแกนพอร์ต
curl -I – ตรวจสอบ header เว็บ

หมวดที่ 6: คำสั่งดูแลระบบและบริการ

systemctl – จัดการ service (start/stop/restart)
journalctl – ดู log ของ systemd
service – จัดการ service แบบเก่า
crontab – ตั้งเวลาให้รันคำสั่งอัตโนมัติ
reboot – รีสตาร์ทเครื่อง
shutdown now – ปิดเครื่องทันที
alias – สร้างคำสั่งย่อ
history – ดูคำสั่งที่เคยใช้
sudo – รันคำสั่งในฐานะ root
man – เปิดคู่มือคำสั่ง (manual page)

สรุป: คำสั่ง Linux คือกุญแจสู่อนาคต

การเป็นผู้ดูแลระบบ Linux ไม่ใช่แค่การจำคำสั่ง แต่คือการเข้าใจวิธีทำงานของระบบและสามารถวิเคราะห์ปัญหาได้อย่างแม่นยำ ในยุคที่ AI เข้ามามีบทบาท ความสามารถด้าน คำสั่ง Linux สำหรับผู้ดูแลระบบ จะช่วยให้คุณปรับตัวและอยู่รอดได้อย่างมั่นคง

หากคุณชอบบทความนี้ อย่าลืม Bookmark เก็บไว้ หรือแชร์ให้เพื่อนที่กำลังเริ่มต้นสาย DevOps, Network Admin หรือ IT Support